Λύση στην κρίση δίνει ο Δαμιανός: Ξεκινά τη διαδοχή του στην Ιερά Μονή Σινά - Η βολή σε Ιεροσολύμων
Η ανακοίνωση τονίζει τη στήριξη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Βουλγαρίας, την Εκκλησία Ελλάδος και Κύπρου και καυτηριάζει την σιωπή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλου.
Λύση στην υπαρξιακή κρίση της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης Σινά δίνει ο Προκαθήμενος της, Δαμιανός, καθώς ανακοίνωσε σήμερα, 4 Σεπτεμβρίου 2025, εορτή του Προφήτη Μωυσή, ότι θα ξεκινήσει τη διαδικασία διαδοχής του. Στόχος, όπως δηλώνει, είναι η διασφάλιση της ενότητας της Σιναϊτικής Αδελφότητας και η προστασία του αιώνιου καθεστώτος της Μονής.
Ο Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ, Δαμιανός, σε ηλικία 91 ετών, επισημαίνει ότι η κρίση της διαδοχής του ήταν η κύρια αιτία των εσωτερικών εντάσεων που εκδηλώθηκαν, ενισχυόμενη από την απόφαση του Εφετείου της Ισμαηλίας της 28ης Μαΐου 2025. Παρά τις δυσκολίες, όλοι οι Πατέρες, συμπεριλαμβανομένων των 11 στασιαστών, συμφωνούν πλέον σε βασικές αρχές που θα αποτελέσουν τη βάση μιας νέας ενότητας.
Στα κύρια σημεία της ανακοίνωσης περιλαμβάνονται:
Συμφωνία για τη δικαστική απόφαση: Όλοι οι Σιναΐτες Πατέρες συμφωνούν ότι η απόφαση του Εφετείου της Ισμαηλίας απειλεί το ιστορικό καθεστώς της Μονής, ανοίγοντας τον δρόμο για αποϊεροποίηση και μουσειοποίηση της.
Συνεργασία με ελληνική και αιγυπτιακή κυβέρνηση: Η λύση της κρίσης θα προκύψει μέσα από τριμερή συμφωνία και θα συνεχιστεί η δικαστική προσπάθεια για την προστασία της Μονής.
Νομική και διοικητική θωράκιση: Προβλέπεται η αναγνώριση της Μονής ως αυτοτελούς θρησκευτικού νομικού προσώπου, η απόδοση αιγυπτιακής υπηκοότητας στον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο και η διασφάλιση της ιδιωτικής συλλογής κειμηλίων.
Νόμος 5224/2025: Ο νέος νόμος καθιστά την Ιερά Μονή Σινά ισχυρά προστατευμένη τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.
Ανανέωση της Αδελφότητας: Προτείνεται η ένταξη νέων Πατέρων για αύξηση του αριθμού της Αδελφότητας.
Διεθνής αναγνώριση: Η κανονική θέση της Μονής παραμένει αμετάκλητα καθορισμένη από το Σιγίλλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Γαβριήλ Δ΄ του 1782, με τελικό κριτή πανορθόδοξα το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Η ανακοίνωση τονίζει τη στήριξη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Βουλγαρίας, την Εκκλησία Ελλάδος και Κύπρου, καθώς και αργότερα από τα Πατριαρχεία Αντιοχείας, Σερβίας και την Εκκλησία Αλβανίας. Όμως καυτηριάζει την σιωπή ορισμένων Πατριαρχείων, όπως του Ιεροσολύμων, και η δράση ορισμένων οργανώσεων συνδέονται με προσπάθειες διαίρεσης της Ορθοδοξίας, όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση.
«Η Ιερά Μονή Σινά παραμένει «αυτόνομη, αυτοδέσποτη, ελεύθερη και ακαταπάτητη», διασφαλίζοντας την ιστορική και θρησκευτική της κληρονομιά και την ενότητα της Ορθοδοξίας», καταλήγει.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Αρχιεπισκόπου:
Σήμερα 4/9/2025, εορτή του μεγάλου προφήτη Μωϋσή, που είναι από τους προστάτες του Σινά, η αποκατάσταση της κανονικότητας και της νομιμότητας στην Ιερά Μονή Σινά είναι πλέον πραγματικότητα. Αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό για να επιτευχθεί ο μέγιστος στόχος της διασφάλισης του από αιώνων καθεστώτος της και, κυρίως, του μέλλοντός της. Εκτός από την κανονικότητα και τη νομιμότητα απαιτείται να υπάρχει και ενότητα μεταξύ των Πατέρων της Ιεράς Σιναϊτικής Αδελφότητας.
Αντιλαμβάνομαι ότι διάγοντας το 91ο έτος της ηλικίας μου, η σκέψη πολλών, εντός και εκτός της Μονής, επικεντρώνεται στο γεγονός ότι η διαδοχή μου είναι θέμα χρόνου. Αυτή ακριβώς η σκέψη είναι η πραγματική αιτία της εσωτερικής κρίσης που ξέσπασε στην Ιερά Μονή Σινά. Η ευθύνη μας βαραίνει όλους, και πρώτα απ’ όλους τους Σιναϊτες Πατέρες, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο και το ίδιο ποσοστό. Δυστυχώς συνέπεσε η κρίση της διαδοχής μου με την κρίση που προκάλεσε η απόφαση του Εφετείου της Ισμαηλίας της 28/5/2025 με αποτέλεσμα η κρίση να μετατραπεί σε υπαρξιακή.
Πλέον εκ των γεγονότων αποδείχθηκε ότι όλοι οι Σιναΐτες Πατέρες, συμπεριλαμβανομένων των 11 στασιαστών, μοιραζόμαστε ορισμένες κοινές θέσεις οι οποίες πρέπει να αποτελέσουν την βάση μιας νέας ενότητας:
Α) Στο μέγιστο ζήτημα της δικαστικής απόφασης του Εφετείου της Ισμαηλίας της 28/5/2025 όλοι οι Σιναΐτες Πατέρες έχουμε την ίδια άποψη και τους ίδιους στόχους. Η συγκεκριμένη απόφαση ανατρέπει το από αιώνων καθεστώς της Ιεράς Μονής, ανοίγει το δρόμο για την αποϊεροποίηση και την μουσειοποίησή της.
Β) Η λύση στην υπαρξιακή κρίση που αντιμετωπίζουμε θα βρεθεί σε συνεργασία με την αιγυπτιακή και την ελληνική κυβέρνηση και πρέπει να αποτελεί μια τριμερή συμφωνία. Ασφαλώς η συνέχιση της προσπάθειας να δικαιωθεί η Ιερά Μονή μέσω των αιγυπτιακών δικαστηρίων πρέπει να και θα συνεχιστεί με ευθύνη του νέου Αρχιεπισκόπου Σινά, Φαράν και Ραιθώ και της ενωμένης Ιεράς Σιναιτικης Αδελφότητας.
Γ) Η λύση, πλην του ιδιοκτησιακού ζητήματος συμπεριλαμβάνει οπωσδήποτε α) την αναγνώριση αυτοτελούς θρησκευτικού νομικού προσώπου (sui generis) με την επωνυμία «Ελληνορθόδοξη Ιερά Βασιλική Αυτόνομη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Αγίου και Θεοβαδίστου Όρους Σινά» στην αιγυπτιακή έννομη τάξη, β) την απόδοση της αιγυπτιακής υπηκοότητας στον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραϊθώ και Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Σινά, γ) την εξασφάλιση αδειών διαμονής στους Πατέρες μέσω ειδικών διαδικασιών, δ) την προστασία της ιδιωτικής συλλογής των κειμηλίων και χειρογράφων της Ιεράς Μονής και ε) την αναγνώριση του αμιγώς θρησκευτικού χαρακτήρα των κειμηλίων χωρίς καλλιτεχνική αξία (ι. λειψάνων κλπ).
Δ) Ο ν.5224/2025 (Α’ 142) είναι όχι μόνο ένα ορόσημο στον αγώνα της Ιεράς Μονής για να εξασφαλίσει το μέλλον της και το καλώς εννοούμενο συμφέρον της αλλά και μια κρίσιμη στρατηγική επιλογή τόσο για την Ιερά Μονή Σινά όσο και για την Ελλάδα. Η σχέση της Ιεράς Μονής με το ελληνικό κράτος καθορίζεται, πλέον, από το Σύνταγμα και αυτόν τον νόμο αποτελώντας έτσι μια ισχυρή και αδιαπέραστη ασπίδα προστασίας για την Ιερά Μονή τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλον τον κόσμο.
Ε) Η Σιναϊτική Αδελφότητα χρειάζεται να δεχθεί νέους Πατέρες ώστε να αυξηθεί αριθμητικά.
Στ) Πανορθόδοξα η κανονική θέση της Ιεράς Μονής Σινά έχει οριστεί αμετάκλητα από το Σιγίλλιο του Οικουμενικού Πατριάρχου Γαβριήλ Δ΄ το 1782. Παράλληλα τελικός κριτής πανορθοδόξως παραμένει το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η Ιερά Μονή Σινά είναι «αυτόνομη, αυτοδέσποτη, ελεύθερη ασὐδοτη, ακαταπάτητη, μη υποκείμενη σε κάποιο Πατριαρχικό Θρόνο».
Πάντοτε οι κρίσεις αποδεικνύουν πολλά για πολλούς.
Κανείς δεν θα ξεχάσει ποιοι ήταν εκείνοι που αμέσως υποστήριξαν την Ιερά Μονή όταν έγινε γνωστή η απόφαση της 28/5/2025. Ήταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Βουλγαρίας, η Εκκλησία Ελλάδος, η Εκκλησία Κύπρου. Αργότερα προστέθηκαν το Πατριαρχείο Αντιοχείας, το Πατριαρχείο Σερβίας και η Εκκλησία της Αλβανίας. Η έμπονη σιωπή του Πατριάρχη Αλεξανδρείας ισοδυναμεί με στήριξη. Όλα τα άλλα Πατριαρχεία και όλες οι άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες σιώπησαν εκτός του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων του οποίου η ανακοίνωση ως μόνο στόχο είχε την επιβεβαίωση μιας ιμπεριαλιστικής πολιτικής εναντίον της Ιεράς Μονής Σινά που στοχεύει στην μετατροπή της Ιεράς Μονής Σινά σ’ ένα απλό μοναστήρι υπαγόμενο στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.
Γι’ αυτή την κατάσταση διχόνοιας και διαίρεσης στον Ορθόδοξο κόσμο η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά το Πατριαρχείο Μόσχας αλλά τα αποτελέσματά της τα πληρώνει ολόκληρη η Ορθοδοξία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πρώτοι που έσπευσαν να εκμεταλλευθούν το εσωτερικό ρήγμα στην Ιερά Σιναϊτική Αδελφότητα ήταν οργανώσεις, δίκτυα, κόμματα αλλά και πρόσωπα που συνδέονται με την προσπάθεια της Ρωσίας να διαλύσει την Ορθοδοξία, ενώ προωθούν απόψεις ενάντιες στην Ορθόδοξη Χριστιανική Θεολογία και Ηθική.